2 Ekim 2011 Pazar

Geleneksel El Sanatları

Geleneksel el sanatlarımızın bir kolu olan Türk dokuma sanatı ortaya konulan değerli örnekleri ile yüzyıllardır Türk El Sanatları içindeki özel konumunu korumuş­tur. En eski dönemlerden günümüze Türk insanının yaşam koşullarını, duygu ve dü­şüncelerini, ince zevkini ve sanat anlayışını en iyi şekilde yansıtan dokuma sanatının en güzel örnekleri bugün dünyanın çeşitli müzelerinde korumakta ve sergilenmektedir.
Başlangıcı M.Ö. 5000'e ait Pazırık halısına dayandırılan Türk dokuma sanatı Anadolu Selçuklu döneminde ortaya çıkarılan halı dokumaları ile dünyaya tanıtılmış, onu izleyen dönemlerde de aynı değerde ve güzellikle dokumalar daima dünyanın il­gisini çekmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde halı dokumalar saraya kadar gir­miş ve dokunduğu dönemlerin sanatında etkili olmuştur. Düz dokumalar ise daha çok yöresel olarak dokunmaya devam etmiştir. Daha sonraki dönemlerde sanatsal anlamda dokunmaya başlanan her türlü dokuma ürünün kaynağı aslında ortaya çıkarıldıkları yöredeki yaşam koşullarıdır. Bugün varolan her türlü dokuma ürün onu dokuyan kişi­nin yaşam koşullarını iyileştirmek adına yaptığı çalışmaya, duygularını, estetik anlayı­şını ve zevkini katması ile ortaya çıkmıştır. Dokunan her ürün öncelikle ihtiyacı gi­dermek amacını taşımaktadır.
Türk dokuma sanatı bizlere birbiri içinden gelişen çok zengin bir dokuma çeşidi sunmaktadır. Yöreler bu çeşitliliğin artmasında en önemli etkendir. Her yörenin ken­disine ait özellikleri olan, kullanım amacından ya da dokuyucunun yaratıcılığından kaynaklanan dokuma örnekleri mevcuttur.
Konya'nın Seydişehir ilçesine bağlı Nuzumla (Yaylacık) köyü ve çevresinde bulunan birbirine yakın yerleşim birimlerinin bulunduğu coğrafya, dokuma sanatı açı­sından bu çeşitliliğin mevcut olduğu, zengin bir potansiyele sahiptir. Yapılan araş tırmada düğümlü halı, kilim, cicim, zili, tülü teknikleri kullanılarak yöresel motiflerle bezenmiş taban halısı, eyer örtüsü, çocuk beşiği, heybe, torba, duvar yastığı, paspas, çul, duvar halısı gibi daha pek çok amaç için dokunmuş dokuma ürünlere rastlanmış­tır. Özellikle kilim dokumalar yöre dışında "Nuzumla Kilimi" adı altında isim yapmış
ve ticareti yapılan dokumalar olarak bölgenin tanıtımına olumlu katkısı bulunmuştur. 200 yıllık bir dokuma geçmişi bulunan Nuzumla (Yaylacık) ve çevresinde bu çeşitlilik içinde yatak halıları taşıdıkları özellikler ile dikkat çekmektedir.
Yapılan araştırmaya göre bugün 60 yaşında olan bir insanın doğumunda dokun­duğu düşünülürse en az 60 yıllık bir geçmişi olan bu halılar bugüne dek gözönüne çı­karılmamış, araştırılmamış örnekler olarak 4 yerleşim birimine sıkışan dar bir coğraf­ya içinde varlıklarını sürdürmüşlerdir (Bkz. Fotoğraf No: 1).

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder